Fiscaal Recht

Hof Den Bosch heeft aan de Hoge Raad diverse prejudiciële vragen gesteld over de teruggave van Nederlandse dividendbelasting aan een Duits beleggingsfonds.  Een van de vragen zag op de kwalificatie van een beleggingsfonds als doelvermogen voor de heffing van vennootschapsbelasting. In zijn arrest van 24 januari 2020 heeft de Hoge Raad deze vraag beantwoord. In deze bijdrage gaat prof.dr. H. Vermeulen in op het antwoord van de Hoge Raad en zal hij dat antwoord plaatsen tegen de achtergrond van de wetsgeschiedenis. De vraag die hij in de titel oproept zal hij zowel positief als negatief beantwoorden.

Tijdens het wetgevingsproces van het wetsvoorstel Dezentjé dat uiteindelijk leidde tot de introductie van de informatiebeschikking in het fiscale procesrecht werd reeds toegezegd dat er een evaluatie van de wet zou komen. Naar aanleiding van de evaluatie van vier jaren jurisprudentie omtrent de Wet Dezentjé kwam de staatssecretaris met een aantal voornemens tot wijziging van de wet. Deze bijdrage van prof.mr. G.J.M.E. de Bont staat in het teken van de vraag of de aangedragen oplossingen wel nodig zijn wanneer de aanleiding van de knelpunten nader wordt beoordeeld. De vraag die daarbij wordt beantwoord, is of de omkering en verzwaring van de bewijslast wel in de huidige vorm dient te blijven bestaan.

Van de overheid en tal van andere organisaties zoals ondernemingen wordt tegenwoordig verantwoord gedrag verwacht. Instituties en organisaties die macht en invloed hebben op ons leven dienen daar op een verantwoorde manier mee om te gaan. Dat vraagt om good governance en moreel verantwoord gedrag. Verantwoording afleggen en transparantie zijn hierbij onontbeerlijk. Dat geldt ook voor de fiscaliteit. In deze Opinie schetst prof.mr.dr. J.L.M. Gribnau enige ontwikkelingen en zet deze (opiniërend) in een bredere context.

Door de getroffen overheidsmaatregelen moet een groot aantal ondernemers noodgedwongen de deuren gesloten houden en zien zij hun afzetmarkt geheel of gedeeltelijk wegvallen. Dat leidt direct tot omzetderving en tot grote onzekerheid over de continuïteit van deze ondernemingen. Om ondernemers tegemoet te komen heeft het kabinet een pakket financiële noodmaatregelen ingevoerd. In deze bijdrage zoomt mr. W.E. Nent voor de eenvoud slechts in op twee specifieke maatregelen, te weten het bijzondere uitstel van betaling en het makkelijker kunnen verlagen van een opgelegde voorlopige aanslag.

In de NTFR Opinie gaat Fred Van Horzen in op het het zogenoemde Manifest voor de democratisering van Europa. Eind 2018, in de aanloop naar de verkiezingen voor het Europese Parlement in mei 2019, was Piketty een van de initiatiefnemers van dit manifest. Het manifest en de daarbij horende ontwerptekst voor een Verdrag inclusief diverse toelichtingen, is te vinden op de site www.tdem.eu. Het in 2019 verschenen boek How to Democratize Europe bevat ook een hoofdstuk dat aan het manifest is gewijd. Het initiatief heeft in de aanloop naar de verkiezingen voor het Europese Parlement niet of nauwelijks aandacht gekregen in Nederland.

Op 23 januari 2020 heeft de Commissie Regulering van Werk na enig uitstel haar eindrapport gepubliceerd. Naar dit rapport was in de praktijk reikhalzend uitgekeken, aangezien dit rapport eindelijk alomvattende oplossingen zou bieden voor de ‘zzp-problematiek’, althans dat was de hoop en verwachting. Helaas zijn die hoop en verwachting niet helemaal uitgekomen. Het rapport is wat prof. dr. mr. E.J.W. Heithuis betreft toch enigszins een anticlimax.

Op 30 januari 2020 wees het HvJ arrest in Köln-Aktienfonds Deka. Het HvJ oordeelde over de aandeelhouders- en dooruitdelingseisen voor fiscale beleggingsinstellingen (fbi’s) in de voormalige teruggaafregeling dividendbelasting. De Hoge Raad moet, aldus het HvJ, bepalen of deze het kapitaalverkeer feitelijk belemmeren. Voor de dooruitdelingseis moet de belastingheffing in het buitenland daarbij worden meegenomen. Dit laatste afhankelijk van het door de Hoge Raad vast te stellen doel daarvan, waartoe het HvJ hem een keuze voorhoudt uit twee alternatieven.

Onlangs werd bekend dat de EU een aanzienlijk handelsoverschot heeft met zichzelf. Btw-fraude zou deze anomalie grotendeels verklaren. In Nederland zijn de verliezen beperkt, in andere lidstaten tiert de fraude nog welig. De hierbij gebruikte goederen lijken inmiddels hun weg naar onder meer de Nederlandse consumentenmarkt te vinden. Bijvoorbeeld mobiele telefoons. Prof.mr. Redmar Wolf over prijsvergelijkingssites die een snelle doorverkoop van telefoons faciliteren waarmee in andere lidstaten btw-fraude is gepleegd. Nederlandse consumenten profiteren van lage prijzen, maar houden de fraude elders in stand.

Wat is precies een verbonden partij? Het antwoord luidt: dat hangt ervan af. De Wet VPB 1969 kent namelijk verschillende gelieerdheidsbegrippen. Denk aan het begrip ‘verbonden lichaam’ in art. 10a, lid 4, het begrip ‘verbonden lichaam als bedoeld in art. 3.30a, lid 10, Wet IB 2001’ (art. 8, lid 6) of het begrip ‘groepsentiteit’ in art. 29b. Per 1 januari 2019 en 1 januari 2020 is de Wet VPB 1969 verrijkt met weer een nieuw gelieerdheidsbegrip: ‘gelieerd lichaam’. Dat begrip vormt het onderwerp van deze NTFR Opinie van prof.dr.mr. P.G.H. Albert.

In een brief van de staatssecretaris van Financiën van 6 september 2019 zijn de contouren geschetst van aanpassingen van het huidige box 3-stelsel die in het bijzonder erop gericht zijn belastingplichtigen met vooral of uitsluitend spaargeld tegemoet te komen. In deze bijdrage gaat prof.dr. R.P.C. Cornelisse in op enkele aspecten die samenhangen met de voorgenomen introductie van een aparte vermogenscategorie omvattende schulden. Ten slotte zal hij een alternatief aanpassingsvoorstel van het huidige box 3-stelsel schetsen.