Mediation wordt steeds vaker gebruikt als middel om een arbeidsrechtelijk conflict te voorkomen of op te lossen. Uit de rechtspraak blijkt dat rechters ook verwachten dat een werkgever en werknemer zich daarvoor inspannen. Inmiddels is wel algemeen bekend wat mediation is: het onder begeleiding van een objectieve derde, een mediator, voeren van vertrouwelijke gesprekken om te komen tot een oplossing van de situatie. Partijen bij een mediation stellen vaak dezelfde vraag: wat zijn nou de do’s en don’ts bij mediation? Ik zet ze graag op een rij.
De 5 do’s
- Laat de mediation ‘gewoon’ beginnen en heb vertrouwen in de dynamiek van de mediation. Vanwege de vertrouwelijkheid van de mediation heb je niets te verliezen en je wil eruit komen toch? Ga er dan voor!
- Schroom niet je emoties te laten zien tijdens de mediation en deze te benoemen en toe te lichten. Juist door te laten zien dat de situatie je raakt, zal bereidheid bij de andere partij kunnen ontstaan om het geschil op te lossen.
- Je hoeft het niet met elkaar eens te worden; het gaat erom dat begrip ontstaat voor het verhaal van de ander, dat je accepteert dat er ook een andere mening kan zijn.
- Wees eerlijk over wat echt belangrijk voor je is. Door dat aan te geven en te motiveren, kan de andere partij dat meenemen in zijn overwegingen bij een voorstel tot een oplossing.
- Toets de uiteindelijke oplossing: kan je je hierin echt vinden en kan je het geschil hiermee achter je laten?
De 5 don’ts
- Verwacht geen oordeel of advies van de mediator. De mediator gaat het geschil niet beslechten, geeft niemand gelijk of ongelijk. De mediator begeleidt het gesprek.
- Bereid je voor op de mediation, maar wel met mate. Natuurlijk is het goed om te bedenken wat je wil zeggen, maar een mediator zal doorvragen en mediation gaat over spreken uit het hart, het tonen van emoties.
- Laat je adviseur niet namens jou het woord voeren tijdens de mediation. De andere partij zal van jou zelf willen horen wat je belangrijk vindt, waarom de situatie moet worden opgelost.
- Klap niet uit de school over de inhoud van de mediation. Hetgeen besproken wordt in de mediation is vertrouwelijk. Juist dat maakt dat partijen vaak bereid zijn meer met elkaar te delen, hetgeen weer de basis is voor de oplossing.
- Werk niet alleen maar mee aan mediation omdat dat strategisch handig is. Dit komt toch wel uit. Overigens zullen mediators desalniettemin de uitdaging aangaan en ook deze mediations leiden dan ook regelmatig tot een oplossing.
In de praktijk
Iedere mediation is verschillend en brengt haar eigen dynamiek mee. Elke mediation kan tot een oplossing leiden. Het belangrijkste is dat partijen commitment afgeven dat ze voor een oplossing willen gaan. Als dat commitment er is, zullen partijen en de mediator tot het uiterste gaan om die oplossing te bereiken. En – zo blijkt in de praktijk – vaak met succes!
Meer weten over mediation? In het, zojuist verschenen, Sdu Commentaar Arbeidsrecht Thematisch editie 2018 vindt u een uitgebreide bijdrage van Eva Knipschild over mediation.
iDeal