Douze points

Douze points
18 mei 2022

Het lijkt wel dat sedert ik deze blog schrijf, mijn ‘guilty pleasures’ allemaal naar boven komen. Bij de vorige blog was ik nog met zo’n drieduizend trekkies op een cruiseschip in de Caraïben. Terwijl ik dit schrijf zit ik alweer in Turijn op het terras om direct na het schrijven van deze blog af te reizen naar een nieuwe voorstelling van het Eurovision Songfestival. Ook dat is een sedert mijn jeugd een happening waar ik altijd weer met genoegen naar uitkijk. En is dat begonnen in mijn jeugd door met familie een scorekaart bijhouden. Inmiddels is dit uitgegroeid naar het fysiek bezoeken van het festival en het bijwonen van de shows.

En dan vormt met name het stemmen en de bijbehorende uitslag op zaterdag toch wel weer het hoogtepunt van het festijn. En gaat dat allemaal wel eerlijk? Is de stemming wel eerlijk gegaan? Dat zijn vragen die ook spelen binnen de medezeggenschapswereld. Het houden van stemmingen om tot een ondernemingsraadsamenstelling te komen. Ging dat aanvankelijk nog met een fysieke stembus, we zien dat in de huidige wereld steeds vaker wordt gekozen voor digitale verkiezingen. Het houden van digitale verkiezingen is geen sinecure, want daar komt toch wel wat bij kijken. Meer dan je eigenlijk denkt.

Zo mag je verwachten dat het gebruikte platform ook veilig is, waaronder anonimiteit gewaarborgd (Avg-proof). Dit gaat dus verder dan het gebruiken van de stemknoppen via Outlook e.d.. Dit wordt vaak nog onderschat. De aanbieder moet dan ook hiervoor dan ook zekerheid over verstrekken.

Het gaat echter vaak ook fout bij het inregelen van de verkiezingen. Regelmatig wordt door een ondernemingsraad ‘klakkeloos’ het voorbeeldreglement van de SER toegepast. Ik ga hier niet betogen dat dit reglement slecht is, maar let wel goed op dat het reglement aansluit bij de werkelijkheid. Zo zien we nog vaak dat er bijvoorbeeld wordt gesproken over het bewaren van de uitslag in een gesloten enveloppe, terwijl dat bij digitaal stemmen niet echt voor de hand ligt. Andere veel gemaakte fouten zijn:

  • Het niet voorzien in het blanco stemmen in het reglement. Hierdoor worden medewerkers gedwongen om te stemmen op mensen die ze wellicht niet kennen c.q. geen affiniteit mee hebben.
  • Aangeven dat mensen voor 1 persoon gemachtigd kunnen worden. Door de anonimiteit kan je dit niet nagaan. Immers, iedereen kan iemand anders stemcode gebruiken. Wanneer je aangeeft dat het maximaal 1 persoon is, kan je bij een bezwaar tegen de uitslag omdat mensen wellicht voor meer dan voor 1 gemachtigde te hebben gestemd, hier niets tegen inbrengen. Dat zou betekenen dat het bezwaar gegrond is en dús de verkiezingen over moeten.

Maar we kunnen nog verder gaan. Het is opvallend dat de wetgever omtrent de eisen aan verkiezingen in de Wet op de Ondernemingsraden weinig woorden heeft gewijd. De kern valt dan terug te vinden in artikel 10 van de WOR, waarin valt te lezen: ‘De ondernemingsraad stelt in zijn reglement nadere regelen betreffende de kandidaatstelling, de inrichting van de verkiezingen en de vaststelling van de uitslag daarvan, alsmede betreffende de vervulling van tussentijdse vacatures in de ondernemingsraad.’ Hiermee wordt de mogelijkheid geschapen om verder te gaan dan enkel de gebaande paden als lijstenstelsel versus personenstelsel en het al dan niet hanteren van kiesgroepen. Daarbij kan je denken aan:

  • Het regelen dat bij het niet volledig vervullen van een kiesgroep de stemmen vervallen aan een andere kiesgroep of dat je dan als gekozen acht degene die in het algemeen het meeste aantal stemmen heeft ontvangen.
  • Het ontwikkelen van een matrix afvaardiging. Hierbij kunnen leden worden gekozen uit kiesgroepen die enerzijds locatie gebonden zijn en anderzijds functioneel zijn. Bij een ziekenhuis valt dan te denken aan locatie gebonden kiesgroepen en functionele kiesgroepen als verpleegkundigen, medische staf en ondersteuning.

We zien dat er veel meer mogelijk is als je creatief nadenkt. En hiermee kan je ook de medewerkersbetrokkenheid bij medezeggenschap bevorderen.
Wat mij betreft krijgt de medezeggenschap die hiervoor kiest douze points.

Opmerkingen