Dual-use goederen; ja of nee? Weet wat u exporteert!

Dual-use goederen; ja of nee? Weet wat u exporteert!
14 februari 2018

Er wordt gelukkig steeds meer aandacht besteed aan export control en het correct toepassen van de wetgeving als het gaat om dual-use goederen. Echter worden hier in de praktijk nog steeds veel vragen over gesteld en is een toelichting op zijn plek. Ik kom de volgende situatie nogal eens tegen: er wordt een aangifte ten uitvoer opgemaakt met daarin producten die voorkomen op de lijst van goederen voor tweeledig gebruik (dual-use; goederen die een civiele of militaire toepassing hebben). Omdat men ‘zeker weet’ dat de goederen niet voor militaire doeleinden gebruikt gaan worden, wordt geen vergunning aangevraagd bij de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer en worden de goederen als civiele goederen in de aangifte aangeduid. Maar klopt deze beredenering wel? Dat mag u na het lezen van deze blog voor uzelf bepalen!

De definitie van dual-use goederen

Hier kan ik helder in zijn door de wetgeving te citeren. In Verordening (EG) nr. 428/2009 staat als definitie voor producten voor tweeërlei gebruik:

“Producten, met inbegrip van programmatuur en technologie, die zowel een civiele als een militaire bestemming kunnen hebben, met inbegrip van alle goederen die voor niet-explosieve doeleinden gebruikt kunnen worden en op enige manier bijdragen in de vervaardiging van nucleaire wapens of andere nucleaire explosiemiddelen”.

Als bijlage bij Verordening 428/2009 is een lijst met producten opgenomen. Staat uw product op deze lijst, dan is bij uitvoer een vergunning vereist is. Naast deze lijst kunnen artikel 4 en 8 van de verordening er ook voor zorgen dat een vergunning verplicht is. Ik ga niet dieper in op artikel 4 en 8, maar hier kunt u ze zelf verder nalezen (u vindt ze direct onder hoofdstuk II)

In de praktijk: herken uw dual-use goederen!

Wat militaire goederen zijn hebben we denk ik wel op ons netvlies staan en bij twijfel kunnen we ook daarvoor een lijst van militaire goederen raadplegen. Het wordt moeilijker als we het hebben over dual-use goederen, maar zoals gezegd is hiervoor een overzicht.

In de praktijk komt het echter regelmatig voor dat een aangever/exporteur pas tijdens het aangifteproces in aanraking komt met dual-use goederen. Te laat eigenlijk! Er wordt een aangifte ten uitvoer opgemaakt en in het gebruikstarief (zie afbeelding 1) wordt gevonden dat voor het betreffende product de uitvoermaatregel goederen voor tweeërlei gebruik (dual-use) van toepassing is.

3919908038

Er wordt gekeken of de bestemming civiel of militair is, waarna men de betreffende bescheidcode zal opnemen in de aangifte:

  • Y901 voor niet militaire doeleinden, of
  • X002 met vermelding van het benodigde vergunning nummer.

En juist hier (ik citeer de voorgaande zin: er wordt gekeken of de bestemming civiel of militair is) zit vaak de onduidelijkheid!

De specificaties bepalen, de bestemming (meestal) niet!

De vraag of de goederen bestemd zijn voor civiel of militair gebruik is (meestal) niet van belang. Misschien is dus toch die exportvergunning noodzakelijk om volledig compliance [LM4] te zijn! Wel van belang is om, als het gebruikstarief aangeeft dat het om goederen voor tweeërlei gebruik gaat, u met behulp van Verordening (EG) nr. 428/2009 gaat bepalen of het hier om militaire goederen gaat. Dit kan een flinke klus zijn, maar doe dit wel (of laat dit doen). Alleen op deze manier heeft u zekerheid over het correct toepassen van wetgeving. Ik vind het sowieso verstandig dat u zich goed verdiept in Verordening (EG) nr. 428/2009. Op deze manier kunt u ook gelijk uw vakbekwaamheid aan de douane aantonen.

In de verordening dient u uw goederen te gaan zoeken. De verordening heeft een indeling op categorieën die u kunt raadplegen:

  • Categorie 0 - Nucleaire goederen
  • Categorie 1 - Speciale materialen en aanverwante apparatuur
  • Categorie 2 - Materiaalbewerking
  • Categorie 3 - Elektronica
  • Categorie 4 - Computers
  • Categorie 5 - Telecommunicatie en "informatiebeveiliging"
  • Categorie 6 - Sensoren en lasers
  • Categorie 7 - Navigatie en vliegtuigelektronica
  • Categorie 8 - Zeewezen en schepen
  • Categorie 9 - Ruimtevaart en voortstuwing


Komen uw goederen voor, dan is een vergunningaanvraag bij de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer de vervolgstap. Het is dus van essentieel belang om dit voor al uw producten te doen, en te blijven doen, want dat maakt u compliance.


Wat als we een product onjuist beoordelen?

Een verkeerde beoordeling wordt gezien als een economisch delict, de douane kan dus strafrechtelijk optreden! De douane werkt hierin samen met het ministerie van Buitenlandse zaken en het zogenaamde team POSS*1. Er zijn eigenlijk twee mogelijkheden:

  1. U krijg een waarschuwing en wordt in staat gesteld om alsnog de vereiste vergunning aan te vragen om zodoende aan de wettelijke verplichting te voldoen. Er zal geen strafrechtelijke optreden zijn.
  2. Er wordt u officieel medegedeeld dat er sprake is van een vermoedelijke onregelmatigheid en er volgt een strafrechtelijk optreden.

De gehele procedure is beschreven in het handboek VGEM en kunt u nalezen in het onderdeel Strategische goederen.

*1 Team POSS: Het team Precursoren, Oorsprong, Strategische goederen, Sanctiewetgeving (POSS) van de Douane houdt toezicht op de naleving van de regels rond chemische wapens. Ook begeleidt team POSS en het ministerie van Buitenlandse Zaken de inspectieteams van de OPCW in Nederland.

Mijn advies voor dual-use goederen

Maak een overzicht van al uw exportgoederen en controleer met behulp van het gebruikstarief en Verordening (EG) nr. 428/2009 of het civiele of militaire goederen betreft. Komt u tot de conclusie dat er voor uw dual-use goederen of een deel daarvan een vergunning moet worden aangevraagd, doe dit dan bij de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer middels dit formulier. De dienst beoordeelt uw vergunningaanvraag binnen 8 weken. Neem dual-use serieus. Want zoals zo vaak: voorkomen is beter dan genezen!


Over inenuitvoer.nl

Compliant zijn met douane wet- en regelgeving is een must en de juiste content daarvoor cruciaal. Met een abonnement op hét online portaal Inenuitvoer.nl bieden wij u één platform met een compleet pakket douanecontent, voorzien van onze eigen unieke Nederlandse toelichting en annotatie. Zo bent u altijd en overal op de hoogte van de laatste wijzigingen in onder andere invoerrechten, sancties, antidumping, preferentiële regelingen en gebruikstarief.
» Lees meer


Opmerkingen