Nieuwe verkiezingen

Op het moment van schrijven van deze blog krijg ik net het bericht dat het kabinet-Schoof naar alle waarschijnlijkheid is gevallen en dat er nieuwe verkiezingen aankomen.

Niet alleen voor een nieuw kabinet geldt dat er eens in de zoveel tijd verkiezingen moeten plaatsvinden, ook voor een ondernemingsraad is dat het geval. In het licht van het bovenstaande is het als ondernemingsraad verstandig om voorafgaand aan nieuwe verkiezingen de verkiezingsprocedure en het OR-reglement onder de loep te nemen.

In het OR-reglement zijn namelijk niet alleen de afspraken over het overleg binnen de ondernemingsraad opgenomen, maar ook de procedureregels en afspraken die zien op de verkiezing van de ondernemingsraad.

In het OR-reglement is vastgelegd hoe en wanneer verkiezingen moeten plaatsvinden. In artikel 10 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) zijn de algemene regels voor verkiezingen opgenomen. Zo staat in dit artikel dat de ondernemingsraad in zijn reglement nadere regels dient op te nemen over de kandidaatstelling, de inrichting van de verkiezingen en de vaststelling van de uitslag. Zoals gezegd, is in de wet niet opgenomen op welke manier de ondernemingsraad de verkiezingen precies moet vormgeven.

Voorafgaand aan nieuwe OR-verkiezingen is het dan ook goed om te bekijken of het OR-reglement met betrekking tot verkiezingen nog altijd aansluit bij de huidige wensen van de organisatie. Punten van aandacht in OR-reglementen zijn veelal:

• Sluit het in het OR-reglement opgenomen kiesstelsel nog aan bij de huidige organisatie? Is het wellicht wenselijk om van een personenstelsel over te gaan naar een lijstenstelsel of juist andersom?
• Kloppen de definities van kiesgerechtigde werknemers nog? In 2022 is de WOR aangepast, zodat personen die werkzaam zijn in de onderneming sneller actief en passief kiesrecht voor de ondernemingsraad hebben. Volgens de huidige WOR-regeling zijn personen na drie maanden werkzaam te zijn geweest binnen de onderneming kiesgerechtigd en daarnaast ook verkiesbaar voor de OR.
• Komen de definities van de in de onderneming werkzame personen nog overeen met de huidige definities in de WOR? Sinds 2022 is de termijn voor ingeleende personen (zoals uitzendkrachten) teruggebracht van 22 maanden naar 15 maanden.
• Is het OR-reglement nog up-to-date wat betreft digitale mogelijkheden? In veel (oudere) OR-reglementen is nog opgenomen dat verkiezingen schriftelijk plaatsvinden, terwijl digitale opties vaak handiger en wenselijker zijn.

Daarnaast brengen nieuwe verkiezingen vaak behoorlijk wat werk met zich mee voor de ondernemingsraad en vereisen ze de nodige aandacht. De procedure voor nieuwe OR-verkiezingen bestaat uit meerdere stappen die op vastgestelde momenten moeten worden uitgevoerd. Als deze stappen niet correct of niet op het juiste moment worden doorlopen, kan dit formeel leiden tot ongeldige verkiezingen, waardoor het hele proces opnieuw moet worden gedaan. Het is daarom aan te bevelen dat de OR een tijdelijke commissie instelt die de OR-verkiezingen organiseert.

Nieuwe OR-verkiezingen zullen vroeg of laat moeten plaatsvinden. Misschien niet zo snel als nu het kabinet is gevallen, maar houd er rekening mee dat het organiseren van OR-verkiezingen tijd en aandacht van de OR vereist.