In eerste instantie zouden de nieuwe pensioenregels ingaan op 1 januari 2023. Maar omdat de Tweede Kamer meer tijd nodig heeft voor de behandeling van de Wet toekomst pensioenen, zal het nieuwe pensioenstelsel waarschijnlijk pas 1 juli volgend jaar ingaan.
Afgelopen week las ik daarbij in het nieuws dat uit een in juli van dit jaar nader gegeven advies van de Raad van de Rechtspraak blijkt dat de Rechtspraak door de invoering van de nieuwe pensioenregels een “aanzienlijke werklastgevolgen” verwacht.
De Raad van de Rechtspraak houdt er rekening mee dat over het ‘invaren’ van pensioenen, meer in het bijzonder het vergoed krijgen van een pensioennadeel, dan wel datgene wat als zodanig door werknemers wordt ervaren, veelvuldig zal worden geprocedeerd. Het gaat volgens de Rechtspraak immers om zeer veel werknemers, en om voor hen grote financiële belangen.
Niet alleen voor de Rechtspraak verwacht ik veel werk. Ook ondernemingsraden waar het pensioen niet is geregeld in een bedrijfstakpensioenfonds of in een cao zullen het naar mijn verwachting over dit onderwerp druk gaan krijgen. Immers, op grond van artikel 27 lid 1 sub a WOR heeft de ondernemingsraad een instemmingsrecht ten aanzien van een wijziging van een regeling op grond van een pensioenovereenkomst.
Ik denk dat ik niet alleen voor mijzelf spreek als ik zeg dat pensioenen en wijzigingen van pensioenen geen gemakkelijke materie is. Nog los van het ‘invaren’ van pensioenen en een compensatie van een mogelijk pensioennadeel.
Het is dan ook goed om als ondernemingsraad niet te wachten tot de ondernemer ‘actie’ onderneemt en de ondernemingsraad informeert over een voorgenomen wijziging van het pensioen. Mogelijk zouden werkgevers, die nog geen actie hebben ondernomen, door het uitstel van de nieuwe pensioenregels de voorbereidingen naar aanleiding van de nieuwe pensioenregels nog langer uit kunnen gaan stellen.
De ondernemingsraad heeft naar mijn mening ten aanzien van dit onderwerp een belangrijke taak te vervullen. Met name richting de collega’s en achterban. Op grond van bijvoorbeeld artikel 31 WOR kan de ondernemingsraad proactief om informatie vragen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het vragen om het advies dat de ondernemer al van zijn pensioenadviseur heeft ingewonnen. Mocht dit advies er nog niet zijn, dan geeft dit een goede aanleiding om verder met de ondernemer in gesprek te gaan hoe (samen met de ondernemingsraad) de aanpassingen op grond van de nieuwe pensioenregels vorm kunnen worden gegeven.
Omdat pensioenen voor velen geen gemakkelijk onderwerp is, is het veelal verstandig om vanuit de ondernemingsraad een eigen externe adviseur in te schakelen. Op grond van artikel 16 WOR heeft de ondernemingsraad het recht om een eigen adviseur in te schakelen. De ondernemingsraad kan dan bijvoorbeeld het voorstel van de ondernemer toetsen of een eigen onderbouwd voorstel doen.
Met name omdat in de praktijk vaak de instemming van een ondernemingsraad voor de individuele werknemer van waarde is, zal de ondernemingsraad zijn rol op moeten pakken en verwacht ik dat niet alleen de Rechtspraak maar ook ondernemingsraden nog wel wat werk te wachten staat.
Meer informatie over OR en pensioenrecht is te vinden in Inzicht in de OR online.
iDeal