Antipsychotica bij ouderen
Ephor (Expertisecentrum pharmacotherapie bij ouderen) heeft in december 2012 nieuwe inzichten gepubliceerd over het gebruik van antipsychotica bij ouderen. Antipsychotica worden in de ouderenzorg ingezet tegen probleemgedrag bij dementie. Probleemgedrag is een breed begrip: dwalen, slapeloosheid, agitatie, agressie, roepgedrag, eetstoornissen, seksuele ontremming et cetera. In deze studie is alleen gekeken naar de werking van antipsychotica op agressie, agitatie en psychosen. Ephor heeft in kaart gebracht of antipsychotica werken en of er bijwerkingen zijn bij ouderen.
De meest voorkomende bijwerkingen zijn: slaperigheid, concentratiestoornissen, verwardheid, duizeligheid, slecht zien, plotselinge bloeddrukdaling, bewegingsstoornissen, parkinsonisme, maag-darmklachten zoals misselijkheid, diarree en obstipatie. Bij bepaalde aandoeningen is met sommige antipsychotica extra voorzichtigheid geboden: suikerziekte, epilepsie, hartproblemen, verhoogd vetgehalte in het bloed, droge ogen, droge mond, vergroting van de prostaat, trombose, zwakke lever, zwakke nieren. Antipsychotica geven ook risico op hersenbloeding, longontsteking en vroegtijdig overlijden. Clozapine is het minst veilig, de andere antipsychotica verschillen niet duidelijk. Vanwege de bijwerkingen moet voorzichtig met antipsychotica worden omgegaan. Ze moeten alleen worden gebruikt als andere oplossingen niet voldoende werken. De duur moet ook zo kort mogelijk zijn.
Wat betreft de werkzaamheid, is er is alleen bewijs voor de volgende middelen:
-
tegen delier: haloperidol, risperidon en olanzapine;
-
tegen agressie: haloperidol, risperidon en aripiprazol;
-
tegen agitatie: aripiprazol en olanzapine;
-
tegen psychose: risperidon.
Ephor adviseert, mede vanwege de bijwerkingen alleen de volgende middelen te gebruiken:
-
tegen delier: haloperidol of risperidon;
-
tegen agressie: bij Alzheimer risperidon, …