Naar de inhoud

Art. - Drafting tips & skills: Still confused, but on a higher level: directe schade, indirecte schade, gevolgschade

In veel exoneraties wordt aansprakelijkheid beperkt voor directe schade en uitgesloten voor indirecte schade en gevolgschade, alsmede voor door Engelsrechtelijk geschoolde juristen ingebrachte schadebegrippen zoals special, incidental, punitive en exemplary schade. Vaak volgt dan nog een lange rij van uitgesloten schadeposten die wat concreter zijn, zoals gederfde winst, gemiste besparingen en schade door bedrijfsstagnatie. Uitleggen wat onder deze concretere schadeposten wordt verstaan, is niet zo lastig, wel wat valt onder de abstractere begrippen. Ik zal proberen enige helderheid te scheppen.

In het Nederlandse recht wordt meestal alleen gesproken over de begrippen directe schade, indirecte schade en gevolgschade. Volgens Tjong Tjin Tai dienen deze begrippen in het schadevergoedingsrecht als volgt tegen elkaar te worden afgezet: directe schade vs. indirecte schade, en zaakschade (ofwel schade aan het rechtsobject) vs. gevolgschade.1 Het tegen elkaar afzetten van deze begrippenparen levert het volgende beeld op. Directe schade is schade die toerekenbaar is in de zin van artikel 6:98 BW, indirecte schade is schade die dat niet is. Zaakschade is schade aan de zaak (ofwel schade aan een rechtsgoed is ‘schade aan of waardevermindering van het rechtsgoed dat voorwerp van de overeenkomst vormt’),2 gevolgschade is alle andere schade. Gelet op de onduidelijke betekenis van het begrip gevolgschade en het onwenselijke gevolg dat een aansprakelijkheidsuitsluiting voor gevolgschade de facto in veel gevallen tot een algehele uitsluiting van aansprakelijkheid leidt, moet een aansprakelijkheidsuitsluiting voor gevolgschade volgens Tjong Tjin Tai redelijkerwijs gelijk worden gesteld met een aansprakelijkheidsuitsluiting voor indirecte schade in de hiervoor vermelde zin. Ik volg Tjong Tjin Tai hier niet in, al was het maar omdat zo’…