ECLI:NL:OGEAA:2017:440 Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba , 31-05-2017 / A.R. 2187 van 2016

Op 2 maart 2016 heeft E*, op de door hem beheerde website Noticiacla.com een artikel geplaatst onder de titel: “Agencia di auto demanda pa representa “Porsche” ilegal”. In dit artikel doet E* verslag van een door hem bijgewoonde zitting voor het Gerecht te Aruba. Bij het artikel is een foto geplaatst van de heer R. Kan, gemaakt door E*.

Op 4 maart 2016 verschijnt op de online uitgave van Awe Mainta een artikel onder de titel “Agencia di auto a wordo demenda pa a representa un “Porche”ilegal”. Naar het Gerecht uit de stukken begrijpt is dit artikel ook verschenen in de papieren editie van Awe Mainta van 6 maart 2016. Na een tweetal korte inleidende alinea’s is de rest van het artikel een woordelijke weergave van het bericht op Noticiacla.com. Op de voorpagina van Awe Mainta is de titel opgenomen: “Garage Centraal mester a paga e suma di 171,931.00 florin”, met daarbij een plaatsing van de foto van Kan, genomen door E*.

E* heeft geen toestemming gegeven voor het (letterlijk) overnemen van zijn artikel, noch voor het gebruik van de door hem gemaakte foto.

E* vordert in deze procedure, kort gezegd, een verklaring voor recht dat Awe Mainta op zijn auteursrecht inbreuk heeft gemaakt, alsmede een bedrag van Afl. 7.500,- wegens inbreuk op dat recht. Awe Mainta heeft zich verweerd dat zij het auteursrecht van E* niet kende, noch behoorde te kennen, geen sprake is van overname van het artikel van E* en evenmin dat vaststaat dat E* de foto van Kan heeft gemaakt. Ten slotte verweert zij zich tegen de hoogte van het door E* gevorderde bedrag. Het Gerecht overweegt het volgende.

Alleen al op basis van de vergelijking van de teksten op Noticiacla.com en in Awe Mainta blijkt dat die woordelijk met elkaar overeenstemmen. E* heeft daarnaast onbetwist gesteld dat hij bij de behandeling van de betreffende zaak als enige journalist aanwezig was. Hij heeft voorts bewijs aangeleverd dat hij de foto van Kan heeft gemaakt. Dit laatste is uiteindelijk door Awe Mainta niet betwist. Ook haar verweer dat op het nieuws geen rechten rusten slaagt niet. Het gaat in dit geval immers niet om de nieuwsfeiten, maar om de beschrijving die E* van het proces en de feiten heeft gegeven en die woordelijk door Awe Mainta is overgenomen.

Op basis van de artt. 5 jo 10 van de Auteursverordening (AB 2003 no GT 10) rust zowel op de tekst als op de foto die E* heeft gemaakt een auteursrecht. Dat Awe Mainta het auteursrechtelijke werk van E* heeft openbaar gemaakt in de zin van art. 12 Auteursverordening, staat eigenlijk niet ter discussie. Het is nauwelijks voorstelbaar dat Awe Mainta, als professionele partij, heeft gedacht dat zij te maken had met vrije teksten. In art. 15 van de Auteursverordening is echter een beperking opgenomen ten aanzien van het auteursrecht als het gaat om het overnemen van artikelen uit nieuwsbladen of tijdschriften. Samengevat komt die bepaling erop neer dat overname is toegestaan, mits met bronvermelding. Voorts is niet gebleken dat E* op zijn website Noticiacla.com een verbod van overname van artikelen heeft vermeld, nog los van het feit dat het verbod niet kan gelden voor artikelen genoemd in art. 15 lid 4 Auteursverordening. Awe Mainta heeft geen bron vermeld.

Op basis van de geconstateerde feiten en de regelgeving stelt het Gerecht vast dat Awe Mainta inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van E*. Dat is onrechtmatig. In de Auteursverordening is slechts een beperkt instrumentarium opgenomen ter handhaving van het recht. In art. 28 Auteursverordening is onder meer opgenomen dat een uitoefening van het auteursrecht erin kan bestaan dat de opbrengst van kaarten van een voorstelling c.a. kan worden opgeëist. Naar het Gerecht aanneemt heeft de wetgever hier gedoeld op voordeelsontneming als gevolg van de inbreuk. In het onderhavige geval is dat voordeel nauwelijks vast te stellen.

Het Gerecht zal dan ook een vergoeding naar billijkheid vaststellen, waarbij het zich enerzijds heeft georiënteerd op bedragen die in Nederland worden betaald voor journalistieke diensten. E* heeft gesteld dat die tarieven liggen tussen de 35 en 60 eurocent per woord, maar het Gerecht acht het aannemelijker dat die liggen tussen de 15 tot 35 eurocent per woord, gezien de hoeveelheid klachten die journalisten uiten bij de Nederlandse Vereniging voor Journalistiek over de slechte tarieven. Dit betreft dan situaties waarbij het gaat om geoorloofde overname.

Anderzijds kan ook worden uitgegaan van een uurtarief van de betreffende journalist, dat in een aantal cao’s in Nederland op gemiddeld € 35,- bruto per uur ligt. Omgerekend naar lokale maatstaven stelt het Gerecht die op Afl. 65,- per uur. Het Gerecht zal bij het vaststellen van een vergoeding uitgaan van het gegeven dat E* voor het bijwonen van de zitting en het schrijven van het artikel één dagdeel werk heeft gehad, zodat zijn tijdsinspanning Afl. 260,- heeft gekost. Daarvan heeft Awe Mainta onrechtmatig geprofiteerd, zodat het Gerecht haar zal veroordelen om Afl. 510,- aan E* te voldoen. Hierin is dan begrepen de vergoeding voor het gebruik van de door E* gemaakte foto en is aansluiting gezocht bij de gedachte van de wetgever dat het voordeel bij de inbreukpleger moet worden ontnomen.

E* heeft betoogd dat de vergoeding hoger moet zijn in verband met het ontbreken van een reële proceskostenveroordeling. Het Gerecht zal hem daarin niet volgen, nu het op het terrein van de wetgever ligt hiervoor een kader te scheppen en het argument van E* geldt voor vele rechtsterreinen.

Awe Mainta zal als de in hoofdzaak in het ongelijk gestelde partij in de kosten worden veroordeeld.