ECLI:NL:RBDHA:2017:1274 Rechtbank Den Haag , 13-02-2017 / AWB - 16 _ 1461

Op 1 januari 2015 is de Jw van kracht geworden. Sindsdien is het college van burgemeester en wethouders van de woongemeente van de belanghebbende verantwoordelijk voor het treffen van voorzieningen op het gebied van jeugdhulp en waarborgt het college een deskundige toeleiding naar, advisering over, bepaling van en het inzetten van de aangewezen voorziening. Eén van de uitgangspunten van de Jw is eigen kracht in het jeugdbeleid waarbij participatie, zelfredzaamheid en wat de jeugdige en de ouders zelf kunnen om het probleem op te lossen, voorop staan. Daarnaast is het college verantwoordelijk voor de indicatiestelling.

Ingevolge artikel 2.1, aanhef en onder a, van de Jw is het gemeentelijke beleid inzake preventie, jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering en de uitvoering van jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering gericht op het voorkomen en de vroege signalering van en vroege interventie bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen.

De rechtbank stelt vast dat eiser en de moeder van [persoon 1] een individuele voorziening hebben aangevraagd in het kader van de Jw bestaande uit individuele begeleiding voor [persoon 1] . Uit de beroepsgronden en het verhandelde ter zitting blijkt dat de door eiser gestelde omvang van de behoefte van [persoon 1] aan jeugdhulp in de zin van individuele begeleiding gemiddeld negen uur per week is. Volgens eiser moet deze hulp worden gezien als zorg die bovenop de gebruikelijke zorg van de ouders komt. De moeder heeft deze bovengebruikelijke zorg eerder – in het kader van de AWBZ – aan [persoon 1] gegeven en wil dat onder de Jw blijven doen. De moeder is gedragswetenschapper en staat blijkens de dossierstukken ingeschreven bij de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ).

De rechtbank stelt verder vast dat verweerder slechts een gedeelte van de gevraagde individuele begeleiding voor [persoon 1] heeft toegekend. Zo krijgt eiser een pgb van € 49,99 per uur, waarvan hij twee uur per week professionele begeleiding voor [persoon 1] bij onder meer de moeder kan inkopen. Daarnaast heeft verweerder hem een pgb van € 20,- per uur toegekend voor twee uur per maand begeleiding voor deelname aan de Scouting door [persoon 1] . Onder de AWBZ kocht eiser ook nog voor negen uur per week huiswerkbegeleiding voor [persoon 1] in (voor structureren en plannen). In plaats van deze negen uur heeft verweerder hem bij wijze van overgangsregeling twee uur begeleiding in de maand toegekend (á € 20,- per uur).

Gelet op de beroepsgronden staat de vraag centraal of het bestreden besluit berust op een deugdelijke en kenbare motivering, in die zin dat daaruit blijkt aan welke criteria is getoetst bij de beoordeling van het bezwaar en of in dat besluit inzichtelijk is uiteengezet dat en waarom de door eiser gevraagde zorg bestaat uit normale door de ouders te verlenen zorg en niet uit zorg die de gebruikelijke door ouders te verlenen zorg overstijgt.

De rechtbank stelt vast dat verweerder – ook naar eigen zeggen – eerst bij brief van 7 november 2016 een nadere motivering heeft gegeven voor zijn standpunt dat de gevraagde hulp de gebruikelijke zorg niet overstijgt. Nu deze motivering in het bestreden besluit ontbreekt, is het beroep gegrond en zal het bestreden besluit worden vernietigd vanwege strijd met artikel 7:12, eerste lid, van de Awb. In het navolgende zal de rechtbank bezien of – rekening houdend met de nadere motivering van verweerder – de rechtsgevolgen van het bestreden besluit in stand kunnen worden gelaten.

Onder het kopje "Toegekende extra zorg" vermeldt verweerder in voornoemde brief:"Het kan op grond van het wettelijk toetsingskader voorkomen dat de beoordeling van nodige aanvullende zorg afwijkt van hetgeen de ouders specifiek vragen. Hieronder gaan wij in op de kern van de nadere motivering. Hoewel de ouders van [persoon 1] met alle inzet zorg bieden, heeft ons college bij de toekenning van zorg een sterke voorkeur voor de inzet van een gekwalificeerde derde die [persoon 1] kan helpen op het smalle pad door de puberteit waarbij hij moet leren om zelf zijn weg te vinden. Toch is bij wijze van overbrugging voor het jaar 2015, gezien zijn stoornis, nog besloten tot verstrekking van een deel van de door de ouders gevraagde voorziening voor begeleiding. Naast de individuele voorziening – de (huiswerk)begeleiding – waaraan moeder zelf uitvoering heeft gegeven, is ook individuele begeleiding toegekend ten behoeve van zijn maatschappelijke participatie en zijn sociale contacten."Ter zitting heeft verweerder desgevraagd toegelicht dat de voorkeur voor hulp door een externe derde, nu deze voorkeur pas in de beroepsprocedure kenbaar is gemaakt, niet ten grondslag kan worden gelegd aan de onderhavige besluitvorming die ziet op de verstrekking van jeugdhulp over de periode van 21 april 2015 tot 20 april 2016. Verweerder heeft ter zitting bevestigd dat de grondslag van het bestreden besluit uitsluitend is gelegen in de conclusie dat geen sprake is van bovenmatige zorg door de ouders, zodat er geen aanspraak is op meer jeugdhulp dan bij het primaire besluit is verstrekt.

Ten aanzien van de vraag of de benodigde zorg voor [persoon 1] door de ouders al dan niet bovenmatig is, stelt de rechtbank voorop dat uit het bestreden besluit noch uit de aanvullende motivering in de brief van 7 november 2016 naar voren komt dat verweerder samen met zijn deskundigen aan de hand van gesprekken heeft vastgesteld in hoeverre [persoon 1] en zijn ouders in staat moeten worden geacht zelf of met ondersteuning van de naaste omgeving een oplossing voor de hulpvraag te vinden. Het dossier geeft verder ook geen uitsluitsel over de vraag of verweerder een onderzoek, als bedoeld in artikel 6, eerste lid, onder c, van de Verordening, door zijn deskundigen heeft laten uitvoeren ter beoordeling van de jeugdhulpvraag van [persoon 1] . Verweerder stelt weliswaar in de aanvullende motivering dat er op 21 en 25 september 2015 gesprekken zijn geweest met de ouders van [persoon 1] , maar uit het dossier (gedingstukken B7 en B8) volgt dat dit gesprekken zijn geweest in het kader van bemiddeling naar aanleiding van de behandeling van het bezwaar. Hieruit blijkt niet zonder meer van een onderzoek, als bedoeld in artikel 6, eerste lid, van de Verordening. Het dossier bevat ook overigens geen verslagen van gesprekken, waaruit wel van een dergelijk onderzoek blijkt. Verweerder heeft in de aanvullende motivering uitsluitend geconcludeerd dat in de gesprekken van 21 en 25 september 2015 onvoldoende is gebleken dat de zorg die de ouders [persoon 1] bieden bovenmatig is, maar een inzichtelijke onderbouwing van deze conclusie ontbreekt. Het aanwezige gespreksverslag bevat immers geen aanknopingspunten voor de conclusie dat een onderzoek heeft plaatsgevonden naar het eigen vermogen van de ouders of [persoon 1] om een oplossing van de hulpvraag te vinden. Evenmin bevat het gespreksverslag inzichtelijke onderzoeksresultaten. Naar het oordeel van de rechtbank is gelet op het voorgaande sprake van een gebrekkig onderzoek naar de jeugdhulpbehoefte van [persoon 1] en daarmee van een onzorgvuldige voorbereiding van het bestreden besluit.

Ten slotte stelt de rechtbank vast dat verweerder, ondanks het bepaalde in artikel 2.1 van de Jw, (nog) geen beleidsregels voor de uitvoering van jeugdhulp heeft vastgesteld. De door verweerder opgestelde Nadere regels Jeugdhulp zijn hiertoe onvoldoende. Dit brengt mee dat objectieve criteria voor de beoordeling of al dan niet sprake is van bovenmatige zorg volledig ontbreken. Mede daardoor heeft verweerder, naast de onzorgvuldige voorbereiding van het bestreden besluit, niet inzichtelijk kunnen maken waarom de gevraagde zorg in het geval van [persoon 1] als niet-bovenmatig dient te worden aangemerkt. Daarom is – rekening houdend met de aanvullende motivering bij brief van 7 november 2016 – onverminderd sprake van een gebrekkige motivering. De rechtbank ziet onder deze omstandigheden geen aanleiding om, zoals door verweerder is verzocht, de rechtsgevolgen van het bestreden besluit in stand te laten.

De rechtbank neemt bij het toekennen van voornoemd pgb tot uitgangspunt dat [persoon 1] onder de AWBZ een zorgbehoefte had die de gebruikelijke hulp van zijn ouders te boven ging. Het betrof de behoefte aan negen uur in de week individuele begeleiding door zijn moeder of een derde. Blijkens de eerdere indicatiestelling van BJZ was [persoon 1] destijds aangewezen op AWBZ-zorg, omdat sprake is van een chronische situatie, waarbij de gebruikelijke zorg in vergelijking tot gezonde jongeren van dezelfde leeftijdscategorie substantieel werd overschreden. Uit diverse rapportages komt naar voren dat de situatie van [persoon 1] sindsdien niet wezenlijk is veranderd. Door [naam instelling] Leiden is voor [persoon 1] al een aantal malen de diagnose van een Pervasieve ontwikkelingsstoornis, niet anders omschreven (PDD-NOS) gesteld, laatstelijk nog in de verklaring van 25 juli 2014. In de verklaring van kinderarts Y. Heijnen‑van den Berg van 15 maart 2016 wordt die diagnose nog eens bevestigd. Ook verklaart de kinderarts dat eiser weinig zelfstandig is en dat hij veel aansturing nodig heeft. Volgens de kinderarts moeten de ouders van [persoon 1] excessief toezicht houden op zelfverzorging, huiswerk, naar afspraken gaan en dergelijke. Dit kan volgens haar deels beschouwd worden als noodzakelijke mantelzorg (acht tot tien uur per week), echter voor ouders die [persoon 1] dag en nacht aan het begeleiden zijn, is extra zorg voor [persoon 1] voortgaand noodzakelijk, los van het feit dat [persoon 1] de hulp van zijn ouders niet altijd accepteert en ouders deels ook ontlast moeten worden. Met de zorg tot nu toe, aldus de kinderarts, zijn kleine verbeteringen op korte termijn behaald, waardoor terugval en naar verwachting grensoverschrijdend gedrag in de toekomst voorkomen worden. Reden waarom de kinderarts de wens uitspreekt dat de vóór 1 januari 2015 verleende extra zorg ook na die datum in voldoende mate financieel wordt ondersteund.

Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat eiser de door hem naar voren gebrachte zorgbehoefte van gemiddeld negen uur per week voldoende heeft onderbouwd. Daartoe overweegt de rechtbank dat deze zorgbehoefte overeenstemt met de eerder vastgestelde behoefte aan individuele begeleiding op grond van de AWBZ en voorts wordt ondersteund door voornoemde medische informatie. Dit geldt temeer nu verweerder niet aan de hand van de resultaten van een onderzoek aannemelijk heeft weten te maken dat [persoon 1] en zijn ouders zelf of met ondersteuning van de naaste omgeving een oplossing voor de hulpvraag kunnen vinden, waardoor zij niet op jeugdhulp zouden zijn aangewezen. De rapportages van de deskundigen bevestigen dat eiser negen uur per week aan individuele begeleiding door zijn moeder of een derde nodig heeft. Dit is bovendien in lijn met de eerdere indicatie van BJZ. Ter zitting heeft verweerder de juistheid van deze rapportages niet betwist. Bij het toekennen van het pgb neemt de rechtbank ten slotte in aanmerking dat eiser te kennen heeft gegeven dat de zorg zal worden ingekocht bij de moeder, die vanwege haar deskundigheid als gedragswetenschapper en SKJ-inschrijving als professioneel zorgverlener beschouwd kan worden. 6. Er is, nu eiser geen gebruik heeft gemaakt van professionele rechtshulp en evenmin is gebleken van kosten die op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor vergoeding in aanmerking komen, geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling. Wel dient verweerder het door eiser betaalde griffierecht te vergoeden.