Een kwestie van gevoel

Tom Nichols is hoogleraar Veiligheidsvraagstukken en auteur van het boek The death of expertise. Hij waarschuwt voor de ondermijning van kennis en experts in het publieke debat over beleid. Volgens de NRC een man met een missie. Zo onderbrak hij ooit een gesprek over werkloosheid in de VS bruut: hij kon niet discussiëren met iemand die dacht dat de werkloosheid 42 procent was, terwijl die nog geen vijf procent was. Waarop zijn gesprekspartner zei: „Maar Tom, zo vóelt het gewoon!”

Beleid en emotie. Het is een gevaarlijke combinatie. Maar voor wie het goed weet te spelen kan het ook een heel effectieve combinatie zijn. Vooral in combinatie met beelden. Zorg, veiligheid, migratie, onderwijs: ieder beleidsterrein heeft er wel voorbeelden van. Een zielig verhaal, een indringende foto en een oprecht begaan vertolker en je bereikt meer dan met stapels rapporten. Waarom zou je je dan om kennis, om feiten bekommeren?

Tsja… Er zijn mensen die menen dat intelligent beleid – beleid dat erop gericht is om maatschappelijke ontwikkelingen op doordachte en evenwichtige wijze in de door de samenleving gewenste richting te beïnvloeden – niet zonder kennis kán. En dat je, wanneer kennis ontbreekt, bijna de morele plicht hebt om te investeren in kennisontwikkeling. Oók als je je gedwongen weet om iets te doen. Ik reken mezelf tot die mensen.

Maar waarom eigenlijk? Waarom is het belangrijk om te streven naar kennis? Of naar ‘beter beleid’? Speelt daar niet ook vooral… de emotie? Dat het goed… voelt? Is het niet vooral de emotie van de rationele, analyserende Gutmensch? …