Elektronisch stemmen: de toekomst?

Met een rood potlood stemmen is ouderwets. Dat gebeurt nergens meer in de wereld. Zoals we in Nederland stemmen tellen is helemaal archaïsch. Dat moet anders kunnen: na sluiting van de stemlokalen, druk op de knop en zie daar de uitslag. Een paar vaak gehoorde meningen van collegae. Maar is dat ook werkelijk zo? Een reflectie van burgemeester Aat de Jonge (Dronten) en tevens lid van de deskundigengroep Elektronisch Stemmen die vorig jaar door minister Plasterk werd benoemd.

Het kunnen uitoefenen van het stemrecht is het hart van onze democratie. Dat moet dus met grote waarborgen worden omgeven. De commissie Korthals Altes vatte deze in 2007 met de randvoorwaarden: transparantie, controleerbaarheid, integriteit, stemgeheim, uniciteit en toegankelijkheid kiesgerechtigdheid en stemvrijheid. Deze waarborgen zijn door het kabinet overgenomen, maar gelden niet in absolute zin. Het gaat altijd ook om uitvoerbaarheid en kosten.

In december 2013 verscheen een rapport “Elke stem telt” van de Commissie onderzoek elektronisch stemmen in het stemlokaal. Deze commissie stond onder voorzitterschap van de heer Van Beek. Deze commissie deed onder andere de aanbeveling om een stemprinter te hanteren, waarbij de kiezer de uitgebrachte stem zelf print en een scanner om de stembiljetten te tellen. Het kabinet reageerde bij brief van 21 maart 2014: “men ziet voor- en nadelen van de stemprinter en teller, neemt de aanbevelingen van Van Beek over en acht nader onderzoek door deskundigen noodzakelijk”. De TU Delft voerde vervolgens een onderzoek uit, in opdracht van BZK, naar de juistheid van de aanname van Van Beek dat door gebruik van de stemprinter…