Rekening en verantwoording door de mantelzorger

Dit artikel is het negende in de Rode draad: “Rondom het levenstestament”¹, die van start is gegaan in het WPNR 2016/7123

De vorige bijdrage is verschenen in het WPNR 2016/713

1 Inleiding

1. Om toekomstige wilsonbekwaamheid van een oudere te ondervangen wordt in de praktijk vaak gekozen voor een volmacht. De bevoegdheden van de gevolmachtigde kunnen heel beperkt zijn, bijvoorbeeld alleen betrekking hebben op het betalen van rekeningen ten laste van een bankrekening van de volmachtgever. De volmacht kan ook veelomvattend zijn en zien op “alle rechtshandelingen, geen enkele uitgezonderd”.² Er kan sprake zijn van een expliciete, al dan niet schriftelijke of notariële volmacht. De volmacht kan ook stilzwijgend worden verleend. Zij is niet aan enige vorm gebonden. Het levenstestament wordt vaak als een vorm van volmacht gezien. Zo omschrijft Van den Broeck het levenstestament als “een volmacht van een wilsbekwame meerderjarige die bedoeld is om voort te duren of in werking te treden op het ogenblik dat deze meerderjarige omwille van zijn gezondheidstoestand wilsonbekwaam is en dus niet meer in staat is om zelf beslissingen te nemen”.³ Van Mourik wijst erop dat de praktijk bij voortduring aantoont dat een volmacht waarmee men het hoofd wil bieden aan toekomstige wilsonbekwaamheid, uitnodigt tot misbruik. “Zodra de volmachtgever geestelijk van de kaart is, kan het grote graaien beginnen.”⁴ Volgens de ere-redacteur van het WPNR wordt deze wantoestand mede in de hand gewerkt door het ontbreken van een verantwoordingsplicht van de gevolmachtigde jegens de erfgenamen van de volmachtgever.⁵ De stelling dat de gevolmachtigde naar positief recht geen verantwoordingsplicht heeft, acht ik in haar algemeenheid…