Van overeenkomstige toepassing

Aanwijzing 83, tweede lid, van de ‘Aanwijzingen voor de regelgeving’² houdt in:

‘De uitdrukking “is van overeenkomstige toepassing” wordt gebruikt, indien de bepaling waarnaar wordt verwezen, niet geheel letterlijk kan worden toegepast, maar misverstand over de toe te passen tekst uitgesloten is.’

Uit de context van deze aanwijzing volgt dat het niet voldoende is dat duidelijk is welke bepaling overeenkomstig moet worden toegepast, maar dat ook duidelijk moet zijn hoe die bepaling overeenkomstig moet worden toegepast. In het eerste lid staat dat de uitdrukking ‘is van toepassing’ wordt gebruikt indien de bepaling waarnaar wordt verwezen, letterlijk kan worden toegepast. Het tweede lid bepaalt vervolgens dat wanneer letterlijke toepassing onmogelijk is, de formule ‘overeenkomstige toepassing’ kan worden gebruikt, mits dit niet tot misverstanden leidt. Wij zouden dus moeten kunnen aannemen dat wanneer die uitdrukking in regelgeving³ wordt gebruikt, misverstand over de toe te passen tekst uitgesloten is. De werkelijkheid is echter anders. Aan de hand van een tamelijk recente fiscale algemene maatregel van bestuur, het Besluit aftrekbeperking bovenmatige deelnemingsrente,⁴ waarin maar liefst zes keer gebruik wordt gemaakt van de ‘overeenkomstige toepassing’,⁵ wil ik toetsen in hoeverre deze aanwijzing wordt nageleefd. Een waarschuwing vooraf: deze opinie gaat over zeer technische materie die slechts relevant is voor een paar honderd belastingplichtigen⁶ en dus een select groepje fiscalisten. Rekent u zich niet tot dit groepje (proficiat!) dan geef ik u in overweging om door te gaan met lezen onder het kopje ‘conclusie’. Die conclusie is van algemene strekking en houdt in dat de ‘van-overeenkomstige…