Privaatrecht Actueel

Het arrest ‘De Novitaris’: kompas voor de notaris bij botsende aanspraken

1. Voor notariële studenten moeten de syllabi worden herschreven, arresten-bundels vernieuwd en handboeken nodig worden aangepast. De Hoge Raad wees met De Novitaris een standaardarrest (HR 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:831) over de positie van de notaris ingeval zijn bijstand zou leiden tot benadeling van derden. Wat te doen als de notaris wordt gevraagd om zijn ministerie door het opmaken van een akte van levering van een onroerende zaak door B aan C, terwijl die levering zou leiden tot wanprestatie van B jegens A? De vraag is niet nieuw maar onverminderd interessant. In dit tijdschrift werd herhaaldelijk aandacht gevraagd voor en besteed aan deze kwestie, onder andere op verzoek van de redactie in WPNR (2012) 6954. En terecht, de problematiek is cruciaal voor het functioneren van de notaris in het rechtsverkeer. In het kader van de opzet van deze rubriek Privaatrecht Actueel beperk ik mij tot enkele opmerkingen.

De casus

2. Vader heeft een pand overgedragen aan zijn twee zoons. Hij bedong een aanbiedingsplicht. Alvorens tot vervreemding van een aandeel in het pand over te gaan, dienen de zoons dat pand eerst schriftelijk aan vader aan te bieden voor een prijs gelijk aan het te vervreemden aandeel in de in de leveringsakte gemelde koopsom. De aanbiedingsplicht wordt versterkt met een boeteclausule. De zoons zetten het pand in de verkoop en daarop meldt vader zich met een herinnering aan de aanbiedingsplicht. Vervolgens bieden de zoons het pand aan vader aan voor € 395.000, welk bedrag volgens hen…