Gezagsverhoudingen binnen de familie

Volgens vaste jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep is er geen sprake van een gezagsverhouding binnen een arbeidsrelatie als de arbeidsrelatie wordt overheerst door een familieverhouding. Er is dan geen verzekeringsplicht. Toch kan er ondanks de familieverhoudingen sprake zijn van een privaatrechtelijke dienstbetrekking en dus een verzekeringsplicht.

Privaatrechtelijke dienstbetrekking Indien het familielid niet onder gelijke arbeidsvoorwaarden werkzaam is als een willekeurige derde waarbij geen sprake is van een familierelatie, is volgens de Centrale Raad van Beroep geen sprake van een reguliere privaatrechtelijke dienstbetrekking. Een privaatrechtelijke dienstbetrekking is de grond voor verzekeringsplicht voor de werknemersverzekeringen. Het gevolg is dat in zo’n situatie het desbetreffende familielid niet als werknemer in de zin van de werknemersverzekeringen wordt beschouwd en daarom niet verplicht verzekerd is voor de werknemersverzekeringen. Voor de loonbelasting/premie volksverzekeringen en werkgeversheffing Zvw ligt het anders en kan er sprake zijn van een fictieve dienstbetrekking. Familieverhoudingen kunnen uitsluitend voor de premieheffing werknemersverzekeringen van invloed zijn.

Criteria voor vaststelling verzekeringsplicht Voor het bestaan van een privaatrechtelijke dienstbetrekking moet er sprake zijn van:

• de verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid;

• de verplichting tot het betalen van loon; en

• een gezagsverhouding.

Materiële beoordeling Hiervoor moet volgens rechtspraak van de Centrale Raad van Beroep een toets plaatsvinden naar alle feiten en omstandigheden van het geval (materiële beoordeling), waarbij de bedoeling van partijen weliswaar van belang is, maar niet als doorslaggevend wordt beschouwd. Er zullen dus concrete indicatoren te duiden moeten zijn waarom een familielid wel of juist niet onder werkgeversgezag staat en daarom wel of niet verplicht verzekerd is voor de werknemersverzekeringen.

Werkzaamheden in de privésfeer

Op 14 oktober 2015 heeft de Centrale Raad van…